20 Mart 2016 Pazar

Tanımlar



Amir: Kefalet Senedinin dayandırıldığı iş ilişkisi altındaki yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi riski için  adına teminat verilen kefalet senedi düzenlenen tarafı ifade eder. Amir Sigortalı taraf olabileceği gibi adına kefalet senedi düzenlenen Sigortalı’dan farklı 3. bir taraf da olabilir.
Doğrudan Kefalet: Adı her ne olursa olsun Sigortacının Sigortalı riskinde veya kendisine gelen kontragaranti yoluyla teminat veren kontrgarantör taraf riskinde; kendisinin lehdar taraf(lar)a doğrudan kefalet senedi düzenlenmesi yoluyla teminat sunmasını ifade eder.
Dolaylı Kefalet: Sigortacının doğrudan kendisinin dolaylı kefalet senedi (adı her ne olursa olsun) düzenlenmesi suretiyle;  doğrudan Lehdar taraf(lar)a teminat  sağlamayarak, bunun yerine başka bir veya birkaç frontiker ve/veya garantör aracılığıyla, teminat sağlamasını ifade eder.
Garantör: Doğrudan Kefalet Senedi düzenleyen Sigortacı veye kendisine gelen Dolaylı Kefalet Senedine istinaden kendi Doğrudan Kefalet Senedini düzenleyen Sigorta Şirketi (Frontiker), Banka, Finans kurumu veya Kredi Garanti Kuruluşunu ifade eder.
Uluslararası terminolojide;
- garantör terimi Dolaylı Kefalet Senedi düzenleyen Kontrgarantör taraf için de kullanılabilmektedir,
- garantör yerine Dolaylı Kefalet Senedi tahtında Doğrudan Kefalet Senedi veya Dolaylı Kefalet Senedi düzenleyen aracı Sigortacı için frontiker terimi de kullanılabilmektedir. 
İhbar Eden Taraf: Doğrudan Kefalet senedi düzenleyen sigortacının görevlendirmesine istinaden kefalet senedini ihbar eden tarafı ifade eder. 
Kefalet Senedi: Sigortacı tarafından doğrudan lehdar(lar)a hitaben veya 2. kontrgarantör ya da garantör olarak görevlendirilen aracı tarafa hitaben düzenlenen ve amirin  yükümlülüklerinin teminat altına alındığını gösteren teminat mektuplarını, garanti mektuplarını (adı her ne olursa olsun) ifade eder.
Kefalet: Sigortalının yükümlülüklerine teminat mektubu, garanti, konrgaranti düzenlenmesi vb. yollarla, fakat bunlarla sınırlı olmaksızın, kefil ya da garantör olunmasını ifade eder.
Kontrgarantör: Bir garantör veya diğer bir kontrgarantör lehine onlara hitaben dolaylı kefalet senedi düzenleyen tarafı ifade eder.
Lehdar: Amir tarafından yükümlülüğün yerine getirileceğine dair sigorta şirketi tarafından kendisine hitaben kefalet senedi verilen düzenlenen tarafı ifade eder.
Sigortacılar tarafından düzenlenen kefalet senetlerinde lehdar taraf devlet daireleri, kamu kurum ve kuruluşları da olabilir.
Kefalet senedi temlik veya transfer edildiği durumlarda temlik veya transfer edilen 3. lehdar taraf(lar)ı da kapsar.   
Poliçe: Kefalet senetleri düzenlenebilmesi için sigortalı ile sigortacı arasında akdedilen çerçeve niteliğindeki anlaşmayı/kefalet sigortası sözleşmesini ifade eder.
Bir adet poliçe tahtında bir veya birden fazla kefalet senedi  düzenlenebilir.
Sigorta Ettiren: Lehdar’a yönelik teminat verilmesini talep eden ve “Kefalet Sigortası Limit Sözleşmesi” ve ekleri ile  “Kefalet Senedi ve Poliçe Talep Formu”nu imzalamak suretiyle Sigortacı ile Sözleşme oluşturma ilişkisini başlatan/talimatı veren, Sigortacı tarafından kendisi veya edimi taahhüt edilen farklı bir sigortalı taraf (“Mektup Amiri”) adına Sigorta Poliçesi düzenleten, nihayetinde rucu edilebilir (with recourse) sigorta sözleşme ilişkisi kurulan taraftır.
"Sigortalı” Sigorta Ettiren’den farklı bir taraf değilse Kefalet Senedi açısından değerlendirildiğinde Sigorta Ettiren aynı zamanda “Kefalet Senedi Amiri(Applicant)”dir.
Sigortalı: Lehdara karşı üstlenilen kendisine ait ve/veya üçüncü taraf(lar)a ait bir veya birden fazla yükümlülüğün  teminatı  olarak kefalet senedi düzenlenmesi için talimat veren ve “frontiker”, “garantör” veya “kontrgarantör” olarak hareket eden sigortacıyı tazmin etmekle sorumlu olan tarafı ifade eder.
Sigortalının adı kefalet senedinde; tek başına, üçüncü taraf(lar) ile birlikte amir taraf olarak geçebilir veya hiç adı geçmeyebilir.

Kefalet Sigortası Akdi

Sigorta Ettiren ile Sigortacı arasında imzalanan “Genel Limit Sözleşmesi” sonrasında, bu Sözleşmeye istinaden Sigorta Ettirenin talebi ile, Sigortacı Kefalet Senedini düzenler ve senedi  düzenlediği anda (Sigortacının bu senet tahtında taahhüde girmesiyle) Kefalet Sigortası akdi kurulmuş olur.  

Genel anlamda Sigorta, Sigorta Ettiren tarafından doğabilecek zararları gidermek amacıyla, öngörülemez ve maddi zarar doğuracak olaylara (yani rizikolara) karşı yaptılırdığından Sigorta Ettiren için maddi bir güvence ve Sigortacı için de maddi kayıp öngörür.
Fakat Kefalet Sigortası "Sigorta Ettiren'e" veya "Sigorta Ettiren lehine", ortaya çıkması muhtemel zaralar ile ilgili olarak tazminat veya hasar ödemesi yapmaz. Kefalet Sigortası, Sigorta Ettiren tarafından iş ilişkisinde bulunduğu 3. taraf(lar)ın istediği güvenceyi sağlayabilmek için yaptırılır ve Sigorta Ettirenin taahhüdünü yerine getirmemesi ya da eksik yerine getirmesi riski için bu 3. taraf(lar)a bir güvence sağlar. Fakat kefalet sigortası tahtında yapılan tazmin talepleri ile ilgili olarak Sigortacı, Sigorta Ettşren ile yaptığı Sözleşme tahtında Sigorta Ettiren tarafa tazmin bedelini ve ek masrafları rücu eder. Bu nedenle de klasik sigorta mantığından farklı olarak Kefalet Sigortası işinin temeli kredi tesisi olup, Sigortacı için kayıp öngörmez.

Kefalet sigortası riski, Sigorta Ettirenin finansal gücüne bağlıdır ve Sigorta Ettiren tarafından taahhütlerin yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi durumunda, uygun tazmin talebine istinaden sigortacı tarafından tazmin bedeli (ve varsa buna ek masraflar) ödenir ve bu ödenen bedeller için Sigorta Ettiren'e rücu edilir.  Ancak Sigortacı tarafından ödenen tazmin bedeli ve ek masraflar Sigorta Ettiren'den tahsil edilemez ise sigortacı için maddi kayıp oluşmuş olur. Bu nedenle de risk değerlendirmesi, tipik bir kurumsal kredi değerlendirmesi ile aynı doğrultuda yapılır ve detaylı finansal analize dayalıdır.

Kefalet Senedi Tanımı

- Doğrudan Kefalet durumunda;
Sigortalı için Sigortacı tarafından Lehdar’a yönelik düzenlenen, adı her ne olursa olsun şartlı veya şartsız, kefalet niteliğinde veya garanti sözleşmesi niteliğinde tüm yazılı taahhütleri kapsar.

- Dolaylı Kefalet durumunda;
Sigortalı için Sigortacı tarafından düzenlenen kontrgaranti ve kontrgarantiye istinaden muhabir (garantör banka veya sigorta şirketi) tarafından Lehdar’a hitaben düzenlenen garanti dahil, adı her ne olursa olsun şartlı veya şartsız, kefalet niteliğinde veya garanti sözleşmesi niteliğinde tüm yazılı taahhütleri kapsar.


Sigortacılar tarafından düzenlenen bu tür taahhütler ile ilgili uluslararası terminolojide "surety bond" veya "bonding" terimleri kullanılırken, Kefalet Sigortası Genel Şartları'nda bu terimler “Kefalet Senedi” olarak Türkçe'ye çevilmiştir.








7 Şubat 2016 Pazar

Kefalet Sigortası Nedir?

Bu sigorta branşında sigortalının adına düzenlenen sigorta poliçesi tahtında verilen kefalet senetleri ile sigorta teminatı sigortalıya değil de, üçüncü bir taraf olan lehdara verilir. 

Sigorta teminatları, sigortalının talimatıyla sigortacı tarafından doğrudan kefalet senedi şeklinde direkt olarak lehdar tarafa hitaben, veya dolaylı  kefalet senedi şeklinde bir garantör/frontiker aracılığıyla lehdar tarafa düzenlenen, adı her ne olursa olsun, tüm yazılı garantileri kapsar.

Yurt içi garantiler için ülkemizde genelde “Teminat Mektubu” terimi kullanılırken yabancılık unsuru taşıyan garantiler için de “Garanti” veya “Harici Garanti” terimleri kullanılabilmektedir. Kefalet Sigortası Genel Şartlarında ise bu tür garanti taahhütler ile ilgili "Kefalet Senedi" terimi kullanılmıştır. 

Kefalet Sigortası Genel Şartlarının yayınlanmasından sonra, bu genel şartlar doğrultusunda "Kefalet Sigortası" kapsamında sigortacılar tarafından verilen teminatlar için genel olarak "Kefalet Senedi" terimi kullanılmaya başlanmış olup, bu kefalet senetleri yerine göre “Teminat Mektubu” veya “Garanti” veya “Kontrgaranti" vb. isimler altında açılabilmektedir.

Sigorta Şirketleri tarafından verilen Kefalet Senetleri duruma göre Amir tarafın taahhüt ve yükümlülüklerine kefil veya garantör olunması amacıyla düzenlenen; 
a.) feri (accessory), şartlı (conditional), kanıta dayalı (on proof of default),  ödemeyi (for payment of payment) ya da işi tamamlamayı (for other kinds of performance) taahhüt edebililer veya 
b.) ilk yazılı talepte (on first written demand), bağımsız (independent) ve  kayıtsız-şartsız (unconditional), herhangi başka bir kanıt aranmaksızın (without need to show/proof of default) ödemeyi (for the payment of money) taahhüt edebilirler.

Ayrıca sigortacılar ile bankalar, risk paylaşımı yoluyla, ortak olarak teminat/garanti mektubu verebilirler. (Ortak Girişimler ve Konsorsiyumlar İçin Teminatlar / Joint Venture /Syndication Guarantees).
  
Kefalet Senetleri yerel ülke hukuklarına tabi olarak açılabileceği gibi bu konuda uluslararası kabul görmüş kurallara tabi olarak da açılabilir:

Kefalet Senetleri'nin tabi olabileceği şu an itibariyle yürürlükte olan uluslararası kurallar:
    ICC Uniform Rules for Demand Guarantees, 2010 Revision (ICC Publication No: 758 - URDG 758): Milletlerarası Ticaret Odası’nın Garantiler’e ilişkin Birörnek Kuralları 2010 Revizyonu, 758 Sayılı ICC Yayını (URDG).
     ICC International Standby Practices (ICC Publication No: 590 – ISP 98): Uluslararası Teminat Akreditifi Uygulamaları (ISP).